Stokrotka pospolita – niepozorny kwiat, wielka moc!
Spotkanie ze stokrotką pospolitą (Bellis perennis) jest pierwszym krokiem w nawiązywaniu kontaktu z naturą nawet dla raczkujących dzieci! Zwana też gęsimi pępkami, przypołudnikiem czerwonym czy stokrocią trwałą wschodzi na łąkę, zwiastując wiosnę. Jako składnik maści, maceratów, kremów i maseczek jest pomocna przede wszystkim w pielęgnacji cery zanieczyszczonej i tłustej. Wesołe kwiatki ,,słoneczka” można również jeść! Z poniższego artykułu dowiecie się jaką moc kryje ta mała, niepozorna roślina, a także poznacie kilka przepisów na ich wykorzystanie w kosmetyce i kuchni. Zapraszam!🌼
Stokrotka pospolita to jedna z najbardziej rozpoznawalnych roślin polskich łąk i ogrodów. Choć wygląda niepozornie, kryje w sobie bogactwo składników odżywczych i pielęgnacyjnych, które od wieków wykorzystywane są w medycynie naturalnej i kosmetyce. Jej delikatne kwiaty symbolizują czystość, niewinność i odnowę, a jednocześnie mają wiele praktycznych zastosowań.
Stokrotka pospolita to wieloletnia roślina należąca do rodziny astrowatych. Jej kwiaty, składające się z białych płatków (czasem lekko różowych) otaczających żółty środek, kwitną niemal przez cały rok – od wiosny do późnej jesieni. Można ją spotkać na trawnikach, łąkach, polanach i przydrożach. Jest rośliną niezwykle odporną na warunki atmosferyczne i łatwo się rozmnaża, co sprawia, że często traktowana jest jako pospolity chwast. Tymczasem stokrotka to prawdziwa skarbnica cennych składników! Jej kwiaty i liście zawierają flawonoidy, saponiny, garbniki, olejki eteryczne, kwasy organiczne, śluz i witaminę C, które mają szerokie zastosowanie zarówno w ziołolecznictwie, jak i pielęgnacji skóry. Flawonoidy działają przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie, saponiny wspomagają regenerację i działają oczyszczająco, a garbniki mają właściwości ściągające i antybakteryjne. Kwasy organiczne delikatnie złuszczają naskórek, wspierając jego odnowę. Dzięki temu stokrotka skutecznie koi, oczyszcza i regeneruje skórę.
Dzięki zawartości licznych składników aktywnych stokrotka wykazuje działanie:
- Przeciwzapalne – pomaga w łagodzeniu stanów zapalnych skóry i błon śluzowych.
- Oczyszczające – wspomaga proces detoksykacji organizmu.
- Łagodzące kaszel – stosowana w postaci naparów pomaga w leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych.
- Wspomagające trawienie – pobudza produkcję soków trawiennych i działa korzystnie na pracę wątroby.
- Przyspieszające gojenie ran – pomaga w regeneracji skóry, zmniejszając opuchliznę i podrażnienia.
Napary i maceraty z stokrotki stosowane są zarówno wewnętrznie (np. w postaci herbaty na dolegliwości trawienne), jak i zewnętrznie (np. w formie okładów na rany, otarcia czy ukąszenia owadów).
Właściwości pielęgnacyjne stokrotki sprawiają, że jest ona cenionym składnikiem kosmetyków naturalnych. Jak działa na skórę? Poniżej znajdziecie jej najważniejsze właściwości.
- przeciwzapalnie i kojąco – stokrotka pospolita działa przeciwzapalnie dzięki zawartości flawonoidów i saponin – łagodzi zaczerwienienia i podrażnienia, a także suchość i stany zapalne skóry. Działa kojąco na cerę wrażliwą, alergiczną i trądzikową, wspierając jej regenerację i przywracając równowagę. Napar z jej kwiatów można stosować jako naturalny tonik do twarzy, który odświeża cerę i zmniejsza zaczerwienienia.
- przeciwobrzękowo – związki bioaktywne wchodzące w skład tej rośliny wspomagają mikrokrążenie i zmniejszają przepuszczalność naczyń krwionośnych. Redukuje opuchliznę, szczególnie wokół oczu, łagodzi napięcie skóry.
- wspomaga regenerację skóry – stosowana w postaci okładów przyspiesza gojenie drobnych ran, otarć, a także jest pomocna w leczeniu trądziku.
- ściągająco – stokrotka pospolita wykazuje delikatne działanie ściągające dzięki obecności garbników i kwasów organicznych. Pomaga zwężać pory, poprawia napięcie skóry i ogranicza wydzielanie sebum.
Dodatkowo jak podają niektóre ze źródeł działa również:
- rozjaśniająco – stokrotka ma działanie wybielające i wyrównujące koloryt skóry, dlatego jest składnikiem kremów redukujących plamy pigmentacyjne.
- przeciwstarzeniowo – obecność antyoksydantów sprawia, że stokrotka neutralizuje wolne rodniki, spowalniając procesy starzenia skóry.
To na tyle z teorii, teraz czas przejść do mojego ulubionej części, czyli części praktycznej! Maceraty, napary, tynktury, maści i balsamy… to tylko nieliczne skarby, które możecie przygotować z tej małej, niewinnej roślinki. Poniżej znajdziecie kilka inspiracji 🙂
- 2 garści kwiatów stokrotki pospolitej (ok. 50 sztuk)
- ok. 70 ml oleju słonecznikowego (tutaj ciężko mi podać dokładną ilość. Najważniejsze żeby kwiaty były całkowicie pokryte olejem).
Z zebranych stokrotek i oleju przygotowujemy macerat metodą na zimno. Stokrotki układamy warstwami w słoiku, zalewamy olejem, tak aby całe były nim pokryte i odstawiamy na 4-5 tygodni w ciemne i suche miejsce. Po tym czasie przecedzamy powstały maceraty i przygotowujemy z niego maść.
Więcej na temat tego, jak zrobiłam macerat i jakie są sposoby jego przygotowania przeczytacie w odrębnym wpisie na blogu: Jak zrobić macerat ze stokrotki pospolitej?
Składniki
- 5 g wosku pszczelego
- 50 ml maceratu ze stokrotek
- 7 kropki witaminy E w kroplach
Sposób przygotowania
Do zlewki lub innego szklanego naczynia wlewamy macerat ze stokrotki i wsypujemy 5 g wosku pszczelego żółtego lub białego (ja użyłam żółtego). Naczynie umieszczamy w łaźni wodnej i mieszamy składniki do ich całkowitego rozpuszczenia. Temperatura w łaźni wodnej nie powinna przekraczać 75 stopni Celsjusza. W trakcie mieszania uważamy, zby do mieszanki nie przedostała się woda. Gdy olej z woskiem się rozpuszczą i połączą, wyjmujemy naczynie z łaźni wodnej do ostudzenia. Gdy tłuszcze osiągną temp ok. 30 stopni Celsjusza dodajemy witaminę E. Przelewamy maść do słoiczków na krem i odstawiamy na 3-4 godziny do zgęstnienia masy. Aby przyśpieszyć ten proces możecie wstawić słoiczki do lodówki.


- 1 duża garść kwiatów stokrotki pospolitej
- 70 ml alkoholu 40%
Sposób przygotowania
Stokrotki wkładamy do słoika, zalewamy alkoholem, zamykamy szczelnie i odstawiamy na 4-6 godzin w słoneczne miejsce. Od czasu do czasu potrząsamy słoikiem, następnie przecedzamy i przelewamy płyn do butelki z ciemnego szkła. Tak powstały roztwór rozcieńczamy wodą i przemywamy nim skórę. Tynktura usuwa zanieczyszczenia, łagodzi podrażnienia i ma działanie przeciwzapalne.
Składniki
- 1/3 szklanki maceratu ze stokrotki
-
1 łyżeczka wosku pszczelego
-
½ łyżeczki miodu
Sposób przygotowania
Odważamy składniki do szklanego naczynia. Rozpuszczamy wosk pszczeli i macerat w kąpieli wodnej do całkowitego połączenia składników. Wyciągamy naczynie i pozostawiamy do ostudzenia. Następnie dodajemy pół łyżeczki miodu i dokładnie mieszamy. Przelewamy do małego pojemniczka i zostawiamy do całkowitego ostygnięcia i zgęstnienia.
Balsam regeneruje spierzchnięte usta i chroni przed wysuszeniem.