Z pewnością każdy z nas chociaż raz miał styczność z pokrzywą i na własnej skórze odczuł, jak dotkliwie potrafi poparzyć. W dzieciństwie pokrzywa budziła strach, a w okresie dojrzewania stała się jedną z cenniejszych roślin poprawiającą kondycję skóry i włosów.
Wyróżniamy dwa gatunki pokrzyw: pokrzywę zwyczajną (urtica dioica) oraz pokrzywę żegawkę (urtica urens). Ta pierwsza jest byliną znacznie wyższą, gdyż osiąga wysokość nawet do 150 cm, natomiast jej siostra- pokrzywa żegawka osiąga wysokość maksymalnie do 40 cm i jej właściwości są nieco silniejsze. Obie rośliny nadają się do zbierania, występują w całej Europie, środkowej i zachodniej Azji, Afryce, Ameryce Północnej jako rozpowszechnione chwasty. Rosną w lasach, przy podmokłych terenach, w zaroślach, na polanach, przy drogach, w sadach, a także w przydomowych ogrodach.
Młode rośliny można zbierać rękami, o ile potrafimy odpowiednio uchwycić jej łodygi. Innym sposobem jest użycie rękawiczek, które uchronią skórę przed parzącymi włoskami. Można również użyć ręcznika papierowego kilkukrotnie złożonego, dzięki temu będziemy mieli pewność, że doniesiemy roślinę do domu.
Pokrzywę zbiera się w okresie od wczesnej wiosny (mi udało się upolować pokrzywę żegawkę w ostatnim tygodniu marca.. :)) aż do jesieni.
Ziele to jest przez wiele osób niedoceniane i kojarzone głównie z poparzeniem i swędzeniem skóry, roślina ta wykazuje zaś szereg leczniczych właściwości i zastosowań, o których możecie przeczytać poniżej.
Właściwości pokrzywy:
- regularne picie pokrzywy wzmacnia naszą odporność,
- pokrzywa oczyszcza cerę oraz nadaje włosom blask,
- w liściach pokrzywy zawarte są sole mineralne: wapń, fosfor, magnez oraz łatwo przyswajalne żelazo, witaminy: prowitamina A, witamina C, E, K i witaminy z grupy B, a także karotenoidy- substancje pomocne w oczyszczaniu skóry i jej ożywianiu.
- pokrzywa bogata jest w kwasy krzemowe i octowe oraz aminy, takie jak: histamina,
- posiada właściwości regeneracyjne, dlatego bywa stosowana jako wcierka lub płukanka do włosów pozbawionych blasku i potrzebujących odżywienia. Zalecana jest szczególnie do włosów ciemnych i przetłuszczających się,
- pokrzywa ze względu na swoje antybakteryjne właściwości stosowana jest na problemy skórne, takie jak trądzik,
- pokrzywa wykazuje właściwości moczopędne, zalecana jest więc osobom cierpiącym na kamicę nerkową oraz borykającym się z zatrzymaniem wody w organizmie,
- pokrzywa posiada właściwości obniżające poziom cukru we krwi, dlatego osoby chorujące na cukrzycę mogą ją stosować jedynie po wcześniejszej konsultacji z lekarzem,
- pokrzywa ze względu na dużą zawartość żelaza wpływa korzystnie na produkcję czerwonych krwinek, co przydaje się w leczeniu osłabienia i anemii,
- pokrzywa zwyczajna stosowana jest w chorobach alergicznych ze względu na zawartość związków czynnych, m.in. pochodnych tyrozyny, które działają przeciwhistaminowo.
Zastosowanie pokrzywy:
- stosowana jako leczniczy napar wzmacniający odporność lub świeżo wyciśnięty sok z liści pokrzywy,
- ziele można wykorzystywać w kuchni jako składnik pesto i zup, jako dodatek do zapiekanek, potraw jajecznych,
- pokrzywę można ususzyć i stosować jako przyprawę do potraw, a także zamrozić jak szpinak,
- można ją wykorzystać do syropów, a także nalewek,
- stosowana jako płyn do płukania ust,
- ze względu na właściwości antybakteryjne stosowana jest do przemywania twarzy oraz okładów,
- pokrzywa ze względu na bogactwo makroelementów i witamin wykorzystywana jest w produkcji naturalnych kosmetyków do pielęgnacji twarzy i włosów.
Przepisy na domowe kosmetyki z wykorzystaniem pokrzywy:
I. Czysta skóra dzięki parze wodnej
Składniki:
- 7 łyżek stołowych suszonych lub 1,5 garści świeżych liści pokrzyw,
- 1,5 l wody
Sposób przygotowania:
Liście pokrzywy zagotować w wodzie. Garnek zdjąć z kuchenki, nachylić twarz nad naczyniem i przykryć głowę ręcznikiem. Takie zabieg oczyszcza skórę i zapobiega powstawaniu nowych zanieczyszczeń. Oczyszczanie parą wodną najlepiej wykonywać przez ok. 10 min.
II. Wzmacniający i odświeżający lotion do włosów
Składniki:
- 2 pełne garście pokrzywy,
- 75 ml wody
Sposób przygotowania:
Pokrzywę zmiksować lub zblendować na gładką masę, oddzielić grube łodygi, masę przecisnąć przez gazę i rozcieńczyć sok (ok. 60 ml) taką samą ilością wody i delikatnie wmasować w skórę głowy.
Zielony sok z pokrzywy wzmacnia skórę głowy, poprawia jej ukrwienie. Najlepiej aplikować go na włosy zaraz po ich umyciu, dzięki temu włosy będą odświeżone.
III. Odżywka na pięknie błyszczące włosy
Składniki na buteleczkę o poj. 250 ml:
- 5 łyżek stołowych suszonych lub 1 garść świeżych liści pokrzywy,
- 125 ml wody
- 125 ml octu jabłkowego ( w przypadku włosów suchych, zniszczonych zaleca się użycie mniejszej ilość octu np. w proporcji ocet/woda 1:3 lub 1:4 )
Sposób przygotowania:
Liście zalać wrzącą wodą i zaparzyć pod przykryciem przez ok. 20 minut. Napar przelać do buteleczki z ciemnego szkła, wyciskając sok z liści. Do soku z pokrzywy dodać ocet jabłkowy. Mieszaninę odstawić w chłodne miejsce, najlepiej do lodówki. W takich warunkach odżywka nadaje się do stosowania przez ok. 2 tygodnie. Płukanki nie należy stosować codziennie, maksymalnie 2-3 razy w tygodniu.
IV. Octowa płukanka do włosów z pokrzywą i szałwią
Składniki na buteleczkę o poj. 150 ml:
- 80 ml naparu z pokrzywy,
- 20 ml hydrolatu szałwii lekarskiej,
- 50 ml octu jabłkowego
Sposób przygotowania:
Suszone liście pokrzywy zalać wrzącą wodą i zaparzyć pod przykryciem przez ok. 20 minut. Napar odstawić do ostudzenia. Do szklanej buteleczki z ciemnego szkła odważamy kolejno: napar w pokrzywy, hydrolat szałwiowy oraz ocet jabłkowy. Miksturę najlepiej przechowywać w lodówce i zużyć w ciągu 2 tygodni. Sprawdzi się idealnie do włosów z tendencją do przetłuszczania. Płukanki nie należy stosować codziennie, maksymalnie 2-3 razy w tygodniu.
Kilka słów na temat octowej płukanki z naparem z pokrzywy oraz hydrolatem z szałwii:
Do zastosowania płukanki przekonały mnie liczne pozytywne opinie na temat tej pielęgnacji oraz fakt, że po jej użycie włosy zyskują blask oraz łatwiej się się rozczesują. Posiadam włosy wysokoporowate, w związku z tym mam problem z ich przesuszaniem oraz plątaniem. Są podatne na zmianę pogody i kręcą się od spodu, co sprawia, że bardzo ciężko jest je okiełznać. Moje ogólne wrażenie po użyciu płukanki jest pozytywne, na pewno zauważyłam, że włosy stały się lśniące i miękkie w dotyku. Co do rozczesywania- niestety bez zmian.. aczkolwiek do tego muszę się już chyba przyzwyczaić, że podręczna szczotka do włosów jest moim must have w każdej sytuacji.
Największą zaletą stosowania płukanki octowo-ziołowej jest jej naturalny, drogocenny skład, natomiast minusem jest bez wątpienia zapach… niestety nie każdemu może on przypaść do gustu, w związku z tym ta metoda pielęgnacji na pewno nie jest dla każdego. Warto jednak przemęczyć się i mimo wszystko spróbować Nie muszę chyba przypominać, że żeby być piękną trzeba trochę pocierpieć! Najważniejsze, że wszystko odbywa się w zgodzie z naturą, a nasze włosy jeszcze nam za to podziękują 🙂
Płukanki do włosów na bazie octu i naparów ziołowych, czy tez samej wody to świetny sposób na piękne i lśniące włosy. Mieszanki te przyczyniają się do przywrócenie naturalnego pH skóry włosów oraz domknięcia łusek włosa, dzięki temu staną się one miękkie, błyszczące i mocniejsze. Ponadto taka mieszanka pozwala redukować powstawanie łupieżu i wzmocnia kolor włosów.
! Należy pamiętać jednak, że płukanki czy wcierki na bazie octu jabłkowego mogą zadziałać z różnym skutkiem. Dlatego warto na początku wypróbować odżywkę z jak najmniejszym stężeniem octu, by sprawdzić jak nasze włosy na nią zareagują !
V. Ziołowa płukanka do włosów
Składniki na buteleczkę o poj. 500 ml:
- 500 ml octu winnego lub jabłkowego,
- 1,5 szklanki wybranych świeżych ziół (np. pokrzywa, skrzyp polny, szałwia, rozmaryn, rumianek). Co ważne – suszonych ziół używamy o połowę mniej niż świeżych.
Sposób przygotowania:
Zioła umieszczamy w czystym słoiku, zalewamy octem i zakręcamy. Ustawiamy go w ciepłym, nasłonecznionym miejscu na 2 tygodnie. Przez ten czas codziennie potrząsamy słoik i pilnujemy, y zioła nie wystawały poza powierzchnię octu.
Po 2 tygodniach przecedzamy płukankę przez gazę, przelewamy do buteleczki z ciemnego szkła i podpisujemy.
Płukankę polewamy głowę na mokre, umyte włosy i delikatnie wmasowujemy ją w skórę. Pozostawiamy na głowie przez ok. 15-20 min. po czym spłukujemy wodą. Płukanki nie należy stosować codziennie, maksymalnie 2-3 razy w tygodniu.
VI. Octowa wcierka do włosów:
Składniki na szklankę o poj. 250 ml:
- 2 łyżki stołowe octu jabłkowego,
- 1 szklanka wody,
Tak przygotowany roztwór aplikujemy przy samej nasadzie włosów, za pomocą strzykawki lub rozpylacza. Równomiernie rozprowadzony płyn wmasowujemy w skórę przez około dwie minuty, a następnie dokładnie spłukujemy ciepłą wodą. Wcierki nie należy stosować codziennie, maksymalnie 2-3 razy w tygodniu.
Ocet jabłkowy powstaje metodą tradycyjnej fermentacji, ma kolor bursztynowy, charakteryzuje się też kwaśnym smakiem i wyrazistym zapachem. Jest szeroko wykorzystywany w kosmetyce naturalnej, do celów spożywczych, jako środek wspomagający odchudzanie, a także jako środek czyszczący.
W skład octu jabłkowego wchodzą enzymy, aminokwasy, pektyny i związki polifenolowe, takie jak kwas chlorogenowy czy kawowy. Ocet jabłkowy to także źródło:
- witamin z grupy B,
- beta-karotenu,
- biotyny,
- pektyny,
- kwasu foliowego,
- witaminy C,
- makroelementów: fosforu, sodu, potasu, wapnia, magnezu czy żelaza.
Ze względu na zawartość składników odżywczych ocet jabłkowy stanowi wartościowy dodatek do diety. Witaminy i minerały wpływają korzystnie na odporność, poprawiają kondycję paznokci i włosów, a także wspomagają pamięć. Dzięki zawartości pektyn ocet jabłkowy wykazuje działanie oczyszczające.
A Wy stosowałyście octowo-ziołowe płukanki do włosów? Jeżeli tak, jakie są Wasze odczucia? 🙂
Ola
Źródła: Katharina Bodenstein 'Kosmetyki naturalne w moim ogrodzie’ , Wyd. WAM, 2012;
Klaudyna Heba 'Kosmetyki, które zrobisz w domu’, Wyd, Nasza Księgarnia;
www.pl.wikipedia.org; www. medonet.pl.