Dzika róża – źródło witamin i przeciwutleniaczy

Dzika róża to jeden z najbardziej popularnych krzewów występujących w naszym środowisku naturalnym, a także przydomowych ogrodach. Dzika róża należy do rodziny różowatych, obejmującej bardzo wiele odmian krzewów ozdobnych, które rosną dziko ale i również w naszych hodowlach. Oprócz walorów dekoracyjnych, dzika róża spełnia wiele ważnych funkcji w zielarstwie, medycynie oraz kosmetyce. O zastosowaniu oraz właściwościach dzikiej róży możecie dowiedzieć się więcej z poniższego artykułu.

Dzika róża należy do rodziny różowatych. Występuje naturalnie w prawie całej Europie, Azji Mniejszej i Północnej Afryce. Nie jest rośliną tylko i wyłącznie dziko rosnącą, możemy ją również znaleźć na skraju lasów, w zaroślach i łąkach, a także w naszych uprawach ogrodowych, w których pełni rolę dekoracyjną i lecznicą. Wysokość dzikiej róży może sięgać nawet do 3 metrów. Gałęzie rośliny posiadają ostre, zakrzywione ku dołowi kolce, a liście układają się w skupiska. Kwiaty przybierają zabarwienie od różowego po intensywną czerwień, chociaż można spotkać również gatunki o kwiatach białych. Wyróżnić możemy aż około 200 gatunków róż, jednak nie wszystkie z nich wykorzystywane są w przemyśle kosmetycznym, spożywczym czy ziołolecznictwie.

Mogło by się wydawać, że to zwykła roślina, którą bardzo dobrze znamy już z czasów dzieciństwa, chociażby ze wspomnień, kiedy bawiąc się na zewnątrz natrafiliśmy na jej ostre kolce lub zbieraliśmy płatki i napawaliśmy się jej zapachem.

Dzika róża to jednak coś więcej niż zwykły krzew, a to za sprawą bogactwa:

• witamin, takich jak:

• witamina C,
• witamina A,
• witamina K,
• witaminy B1 i B2,

• składników mineralnych, do których należą:

• potas,
• fosfor,
• żelazo,
• mangan,
• magnez,
• miedź,
• cynk,

• flawonoidów,
• karotenoidów,
• kwasów tłuszczowych i organicznych,
• związków polifenolowych.

Skład dzikiej róży

Dzika róża zawiera do 2% witaminy C, a także witaminy z grupy B,  witaminę A, E i K. Dodatkowo roślina ta charakteryzuje się wysoką zawartością karotenoidów, m.in. α-karotenu, β-karotenu, rubiksantyny likopenu czy luteiny oraz wspomnianymi związkami polifenolowymi w tym garbnikami, antocyjanami i flawonoidami np. izokwercytyną, rutyną i glikozydami flawonoidowymi. Oprócz tego dzika róża zawiera również: cukry, pektyny, olejek eteryczny, kwasy organiczne, kwasy organiczne, m.in. kwas cynamonowy, jabłkowy i szczawiowy,  foliany oraz sole mineralne, w największym stopniu sole potasu, magnezu oraz żelaza

Dzika róża – właściwości zdrowotne i kosmetyczne

Witamina C, jak już wcześniej wspomniałam jest bogactwem witaminy C, tak więc wzmacnia nasza odporność. Ciekawostką jest, że zawartość witaminy C w dzikiej róży jest aż o 20 razy większa niż w cytrynie, która przez wielu uważana jest za jego najpowszechniejsze źródło.

Dzika róża działa odżywczo, odtruwająco, przeciwzapalnie, a także moczopędnie. Wykazuje właściwości przeciwdrobnoustrojowe, uszczelnia naczynia krwionośne oraz działa uspokajająco. Wysoki potencjał antyoksydacyjny dzikiej róży wykorzystywany jest w terapiach nowotworowych oraz w czasie rekonwalescencji. Napar z płatków dzikiej róży uśmierza ból gardła i krtani, zaś woda różana stosowana jest w kuracjach trądzikowych oraz łagodzi ból po zwichnięciach i stłuczeniach.

W kosmetologii dzika róża również odgrywa ogromną rolę. Olej z dzikiej róży wykorzystywany jest w fitoterapii w leczeniu i regeneracji stanów zapalnych skóry, oparzeń czy przy złuszczaniu naskórka. Pobudza produkcję kolagenu, tak więc działa przeciwzmarszczkowo, obkurczając rozszerzone naczynka i rozluźniając napiętą skórę. Wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne, chroni skórę przed wolnymi rodnikami oraz opóźnia procesy starzenia. Olej z dzikiej róży stosowany zewnętrznie charakteryzuje się właściwościami przeciwbakteryjnymi i antyseptycznymi i polecany jest również w leczeniu trądziku. Wykazuje silne działanie rozjaśniające, dlatego wszystkim osobom, które zmagają się z plamami pigmentacyjnymi, a także chcą wyrównać koloryt cery polecam kosmetyki z dodatkiem tej rośliny. Jest składnikiem wielu kremów oraz płynów do zmęczonej, wrażliwej, suchej i dojrzałej cery. Dodatkowo odbudowuje strukturę włosa, odżywia oraz nadaje im objętość.

Zastosowanie dzikiej róży

Dzika róża znajduje zastosowanie przede wszystkim w:

• przemyśle spożywczym,
• przemyśle kosmetycznym,
• aromaterapii,
• ziołolecznictwie,
• medycynie.

W przemyśle spożywczym dziką różę możemy znaleźć w rozmaitych przetworach, jak np. sokach, dżemach, konfiturach, czy sosach do mięs. Z dzikiej róży możemy przygotować również wina, nalewki i octy różane. Doskonale sprawdzi się również jako dekoracja sałatek i placków. Ponadto płatki dzikiej róży wykorzystywane są do aromatyzowania syropów, octu, napojów i słodyczy w celu zwiększenia ich wartości prozdrowotnej. W formie kandyzowanej płatki róż używane są do dekoracji wyrobów cukierniczych.

W kosmetyce dzika róża znajduje zastosowanie w kremach, mleczkach, tonikach i płynach micelarnych przeznaczonych do cery suchej, dojrzałej, a także trądzikowej. Często można ją spotkać w serach do twarzy, gdyż wykazuje silne działanie przeciwstarzeniowe, antyoksydacyjne oraz rozjaśniające.  W balsamach do ciała pełni funkcję regenerującą oraz łagodzącą, można ją stosować np. po oparzeniu słonecznym. Dzika róża odbudowuje i odżywia strukturę włosa, dlatego chętnie dodawana jest do odżywek i szamponów do włosów. Woda różana zalecana jest do mycia cery ze zmianami trądzikowymi, a także łagodzi ból po stanach zapalanych skóry.

Z medycznego punktu widzenia dzika róża dodawana jest do preparatów moczopędnych, przeciwbiegunkowych oraz przeciwdrobnoustrojowych. Napar z płatków dzikiej róży uśmierza ból gardła i krtani, a także łagodzi ból po zwichnięciach i stłuczeniach. Dzika róża wykorzystywana jest również w aromaterapii jako środek przeciwdepresyjny, uspokajający i łagodzący bóle głowy.

Przykładowe receptury, które możemy przygotować, wykorzystując owoce lub kwiaty dzikiej róży to:

• olejek z dzikiej róży (już niebawem przygotuję o tym odrębny post),
• sok z dzikiej róży,
• napar z suszonych owoców dzikiej róży,
• nalewka z dzikiej róży,
• ocet z dzikiej róży,
• konfitura z płatków/owoców dzikiej róży.

Kiedy najlepiej zbierać owoce dzikiej róży?

A Wy wykorzystujecie dziką różę w kosmetyce? 🙂

Ola

Źródło:

mgr Telichowska A., dr hab. Kobus-Cisowska Joanna, prof UPP, dr hab. inż. Szulc Piotr, prof UPP mgr inż. Mikołajczyk Jakub, mgr inż. Byczkiewicz Szymon Uniwersytet Przyrodnicy w Poznaniu, Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu ,, Zawartość polifenoli oraz aktywność przeciwutleniająca owoców wybranych gatunków dzikiej róży”. 

Cendrowski A., Kalisz S., Mitek M., ,,Właściwości i zastosowanie owoców róży w przetwórstwie spożywczym”, ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2012, 4(83), 24-31.

www.ecospa.pl